دجال آخرالزمان: 100 پرسش و پاسخ درباره دجال

توضیحات

دجّال، در میان شخصیت‌های آخرالزّمانی، چهره‌ای منفور، ضدّ امام و ضدّ مسیحیت دارد. چهره‌ی مرموزی که درباره‌ی آن، روایات صراحت چندانی ندارند و حتّی به طور واضح معلوم نیست که آیا او یک شخص حقیقی است یا نمادی برای معرفی برخی شخصیت‌های ظهورپیدا کرده در آخرالزّمان است یا اینکه اشاره به جریان خاصّ فکری و فرهنگی خاصّی دارد.

هر چند در روایات شیعیان درباره‌ی دجّال، محلّ خروج او و نشانه‌های ظاهری و رفتاری او سخن بسیاری گفته نشده است، امّا در منابع روایی اهل سنّت، روایات بسیاری مرتبط با او می‌توان یافت. در کتاب «صد پرسش و پاسخ درباره‌ی دجّال» این روایات مورد بررسی قرار گرفته‌اند و شبهات و اشکال‌های ظاهری آن به طور مفصّل پاسخ داده شده است.

به نظر می‌رسد «آنتی کرایست» در روایات مسیحی و یهودی و «دجّال» در روایات اسلامی، چهره‌ای مشابه باشند. این شباهت‌ها می‌تواند نقطه عطفی برای یافتن سر منشأ دجّال و شناخت بهتر او باشد. به امید آنکه با شناخت دقیق نشانه‌های ظهور، راه گذر از فتنه‌ها را بیابیم.

آنچه که ارزش اثر «حیدر کامل» را بی‌نقص می‌کند، مقدّمه‌ی استادانه‌ی «حجّت الاسلام و المسلمین علی اکبر مهدی‌پور» محقّق حوزة مهدویت است که در آن، ضمن تأیید محتوای کتاب دجّال به بیان دیدگاه‌های مختلف درباره‌ی او می‌پردازد.

در بخشی از کتاب «دجّال» می‌خوانیم:

دجّال، همان دروغگو است و دروغ او همان جادو و افتراها و پوشاندن حق با دروغ‌هایش و اظهار خلاف آنچه كه در دل دارد، است و دجّال یعنی دروغگو و فریب‌كار.

او مردی است كه در آخرالزّمان خروج كرده و ادّعا می‌كند حضرت مسیحu است؛ در حالی كه دروغگو است و خروجش از علائم ظهور و نشانة قیامت كبراست.

ابوعبید در این مورد گفته است:

او بی‌چشم است و به این دلیل دجّال نامیده شده است و دجّالِ مسیح نامیده شده، چون سراسر زمین را طی می‌كند؛ یعنی سراسر زمین را درمی‌نوردد، جز «مكّه».

مسیح، كلمه‌ای بر وزن فعیل و به معنای فاعل است.

دجّال، همان به وجود آورندة آن فتنة بزرگ است و وی را به دلیل زشتی صورتش، بدخلقت نامیده‌اند. ابن فارس گفته است:

دجّال، مسیح نامیده شده، چون نیمی از صورتش صاف است و چشم و ابرو ندارد.

نیز گفته شده:

هر دو چشمش معیوب است؛ زیرا یكی از آنها فرو رفته و در گودی افتاده و دیگری برجسته است؛ همانند برجستگی یك دانة انگور در میان سایر حبّه‌های انگور.

مسیح دجّال به این دلیل، بدین نام نامیده شده كه حق را با باطل می‌پوشاند. دجّال از فعل دَجَلَ مشتق شده و دَجَل به معنای پوشاند و پنهان كرد، است؛ برای تمییز میان وی و حضرت عیسی(ع)، مسیحِ دجّال نامیده شده است و حضرت عیسی(ع) به علّت گشت و گذارش در زمین، برای پند و عبرت، مسیح نامیده شد؛ نتیجه اینكه، عیسی(ع)، مسیحِ هدایت و دجّال مسیح گمراهی است.